Các nhà công nghệ phường hội trong khoảng lâu đã thân thuộc với “hiệu ứng hào quang đãng lan tỏa” (halo effect) – tức tâm lý bình chọn những người có thiết kế đẹp là thông minh hơn, chiến thắng hơn và nổi tiếng hơn những người khác.
Tác động của hiệu ứng này lan rộng khắp nơi, và nơi khiến việc cũng không hề là ngoại lệ. ví dụ những sinh viên ra trường có hiệ tượng lôi cuốn nhận phổ quát tiền hơn so với những người có ngoại hình nhàng nhàng, kể cả các trạng sư cũng vậy. Và nghiên cứu còn cho thấy khi một CEO bảnh trai sinh ra trên TV, cũ kĩ phiếu tổ chức kinh doanh của họ thường lên giá đáng kể.
Nhưng nhân tố thú vị ở đây là, khoa học cũng cho thấy có một hiệu ứng gần giống về doanh thu ở phía bên kia thái cực.
Một nghiên cứu được thi hành bởi nhà tâm lý học Satoshi Kanazawa và chuyên gia marketing Mary Still đã tập trung phân tích dữ liệu về doanh thu của hàng ngàn đối tượng trong độ tuổi từ 17 tới 29.
Ban sơ, kết quả có vẻ ủng hộ hiệu ứng hào quang lan tỏa: những người có bề ngoài đẹp hơn thường có thu nhập cao hơn những người bình thường. Tuy nhiên, điều đó chỉ đúng bỗng nhiên tính đến các nhân tố như trí mưu trí, sức khỏe và tính phương pháp. Một khi các nhân tố này được đưa vào lưu ý, tầm cần thiết của vẻ đẹp ngoại hình gần như không còn nữa.
Đáng quá bất ngờ hơn là những gì xảy ra với các nhà tìm hiểu khi họ chia tách 2 hàng ngũ ở “cùng tận bảng xếp hạng.” Các tìm hiểu lúc trước đều nhóm những người không hấp dẫn và vô cùng không lôi cuốn vào thông thường một lực lượng, gọi là đội ngũ có dung nhan “dưới trung bình.”
Khi Kanazawa và Still chia những người “không lôi cuốn” và “vô cùng không thú vị” vào 2 đội ngũ hiếm hoi, một thiên hướng lôi cuốn xuất hiện: Top 3% những người “xấu xí” nhất thực ra lại có thu nhập cao hơn so với 50% số người được coi là có nhan sắc “trung bình” hoặc “tương đối xấu.”
ngừng thi côngĐây là về góc cạnh thống kê, nhưng một tìm hiểu còn khẳng định hiệu ứng này ở một khía cạnh khác: khoa học. Ana Gheorghiu, một tìm hiểu sinh ở Đại học Essex, đã đòi hỏi những người tham gia tìm hiểu nhìn vào ảnh chân dung chụp đầu của các nhà vật lý học và các nhà di truyền học ở khắp nơi trên thế giới.
Sau đó họ phải cho điểm các bức tranh về mức độ hấp dẫn và thông minh. Kết quả cho thấy những người “kém sắc” một lần nữa thắng thế: Ngoài ra những người nhập cuộc phân tích tỏ ra niềm nở hơn đến các nhà khoa học có hình thức thú vị, thì họ lại đánh giá những người “xấu xí” hơn là thông minh hơn và có năng lực hơn.
Vấn đề đáng ghi nhớ ở đây là hiệu ứng này không sinh ra ở lĩnh vực chính trị, nơi mà những người có bề ngoài hấp dẫn hoàn toàn chiếm điểm tốt và thắng lợi hơn.
Đương nhiên, trong vài trường hợp, “xấu xí” đúng là mang đến nhiều lợi ích hơn và trong khoảng đó dẫn ta đến thắc mắc “Vì sao?”
Có phần lớn giả thuyết được đưa ra để trả lời cho thắc mắc này. Thứ nhất là chúng ta luôn tỏ ra kính yêu với những người thiệt hại, kẹ vế. Thứ hai là chúng ta thường ít chịu sức ép khó khăn từ những người có vẻ ngoài không hấp dẫn, bởi vậy ta thường mua cách thức giúp họ thăng tiến (mà mỗi lần thăng chức cũng đồng nghĩa với mức lương cao hơn).
Nhà khoa học chính trị Gabriel Lenz, đến trong khoảng Đại học Berkeley, lại có một giả thuyết khác: “Tôi đoán là, ở những công việc yên cầu mẫu mã đẹp, giả dụ bạn thấy một người có bề ngoài không được như đợi mong ở đó, bạn sẽ đoán hẳn là họ phải vô cùng nhiều năm kinh nghiệm giang, vì đó là cách thức duy nhất giúp họ tới được vị trí mà họ đang nắm giữ.”
Dù lý do là gì đi nữa, thì chúng ta cũng cần nhớ một điều là không nên bình chọn người khác phụ thuộc vẻ hiệ tượng của họ.
Theo Trí Thức Trẻ/INC
Đọc thêm: An toàn thực phẩm mùa tết
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét