Airbnb là website cung cấp dịch vụ san sớt phòng được giới đầu tư cá nhân định giá ở mức 31 tỷ USD. Thế nhưng, khi được hỏi về nhu cầu đưa gã startup vĩ đại này lên Sàn giao dịch chứng khoán New York, thì Brian Chesky, nhà đồng sáng lập Airbnb, lại tỏ ra ngần ngại và nghĩ là đây không hề là việc khiến cần thiết.
Và Airbnb chẳng hề là tổ chức độc nhất tỏ ra không mặn mòi với ý nghĩ đó "lên sàn". Một xu hướng lớn đang chi phối giới tổ chức Mỹ hiện giờ là sự sụt giảm trong số lượng các công ty được niêm yết, hiện đang ở mức 3.671, chưa bằng một nửa con số ghi kiếm được năm 1996. Thế nhưng, nhân tố này không có tức thị thị trường chứng khoán cũng đang suy thoái, khi trị giá các doanh nghiệp được niêm yết đã tăng trong khoảng 105% GDP tham gia năm 1996 lên mức 136% tại thời điểm bây giờ.
Các sàn phân phối đang chịu sự thống trị của một số lượng ngày càng ít các "ông lớn". Hình như đó, số đơn vị thực hiện sản xuất cũ kĩ phiếu ra đại chúng lần đầu (IPO) đã giảm hơn người ấy từ con số hơn 400 thương vụ năm 2000 xuống còn 174 vụ trong năm 2017, theo công bố vừa mới đây của Công ti kiểm toán Ernst & Young. Đa dạng startup được định giá cao, như Lyft, một công ti buôn bán dịch vụ san sớt xe, và Pinterest, một trang chia sớt hình ảnh, vẫn lựa chọn đứng ngoài sàn.
Ông Michael Mauboussin, hiện đang làm cho việc cho Nhà băng Credit Suisse và giảng dạy tại Đại học Columbia Business School ở New York, nghĩ rằng nguyên do đầu tiên xếp sau sự sụt giảm số lượng các công ti được niêm yết là tình trạng "hạn hán" IPO. Hình như số lượng đơn vị ở Mỹ vẫn tăng đều, thì thiên hướng "lên sàn" lại đang di chuyển nghịch chiều, một phần do tâm lý ngại các giấy má lẳng nhẳng, dù sự thoái trào của hoạt động IPO đã mở đầu diễn ra trước cả khi Đạo luật Sarbanes-Oxley năm 2002 được ban hành. Đạo luật này vốn chiếm được cái nhìn không mấy cảm tình của các chủ tổ chức khi siết chặt các pháp luật đối với các công ti niêm yết.
Vậy kênh nào sẽ phục vụ ý định vốn của doanh nghiệp?
Giờ đây khi nền kinh tế đang sản xuất theo hướng càng ngày càng thâm dụng kĩ nghệ thì các công ty không khăng khăng phải đầu cơ phổ quát vốn như trước vào những của cải như nhà máy và trang thiết bị. Hình như đó, các thị trường cá nhân lại ngày càng chứng minh được tài năng của mình trong việc cung ứng các nguồn vốn mà công ty đích thực cần. Rộng rãi cơ quan điều hành quỹ tư nhân "có máu mặt", như Fidelity và T. Rowe Price, đang rót tiền tham gia các unicorn, cái tên mà người ta sử dụng để gọi các tổ chức kinh doanh cá nhân được định giá trên 1 tỷ USD.
Airbnb là Chẳng hạn tiêu biểu cho xu hướng nói trên. Website chia sẻ phòng này đã gần 10 năm tuổi song vẫn chưa chịu "lên sàn", khi mà Amazon lần đầu tạo ra cổ hủ phiếu ra đại chúng chỉ ba năm sau khi thiết kế. Thế nhưng Airbnb vẫn có thể chiếm được hàng tỷ đô la vốn đầu cơ trong khoảng các hoạt động mua bán cá nhân và hiện có 26 nhà đầu tư bên ngoài. Trong quyển sách "The Airbnb Story", tác giả Leigh Gallagher cho biết tổng lãi trong khoảng hoạt động kinh doanh của Airbnb trong năm 2017 được dự đoán ở mức 450 triệu đô la Mỹ. Ngoài ra đó, tại vòng gọi vốn hồi mùa thu năm 2016, các nhân viên của Airbnb đã có thể bán được lượng cũ rích phiếu trị giá 200 triệu đô la Mỹ. Vậy mới thấy rằng IPO không phải là chọn độc nhất có thể đáp ứng yêu cầu vốn của công ty.
Yếu tố thứ nhì khiến đội hình các công ty được niêm yết ngày càng thưa thớt là việc càng ngày càng phổ biến các tổ chức kinh doanh có tên tuổi chọn lựa rút khỏi hoạt động mua bán chứng khoán. Khoảng 1/3 trong số này là "vạn bất đắc dĩ", khi các doanh nghiệp vỡ nợ hay bị "teo" lại đến mức không còn phục vụ được điều kiện để có thể tiếp diễn trụ lại trên sàn. Phần còn lại là kết quả của các thương vụ trao đổi và sáp nhập (M&A). Phổ biến đơn vị được các quỹ đầu cơ PE (thường được hiểu là đầu cơ vào công ti chưa niêm yết dưới cơ chế đầu tư đầu tư tư nhân) tậu lại, nhưng rất nhiều là bị thâu tóm bởi các đơn vị khác, thường là các tổ chức đã được niêm yết. Các qui định chống độc quyền lỏng lẻo tồn tại hàng chục năm đã khiến cho phần đông các cấp nghề sản xuất theo hướng dồn vào một chỗ hơn.
Dĩ nhiên, khuynh hướng sụt giảm số lượng các tổ chức kinh doanh được niêm yết có thể sẽ không kéo dài. Năm 2017 đã chứng kiến phổ thông doanh nghiệp nhiều người biết đến "lên sàn", trong đó có Snap, một tổ chức kinh doanh truyền thông xã hội, và Canada Goose, công ti chuyên đóng gói các loại áo khoác mùa đông đắt tiền. Ví như cơn sốt quay quanh các công ty công nghệ dần hạ nhiệt thì các unicorn có thể sẽ chạm mặt gian nan hơn trong việc gọi vốn từ thị trường tư nhân. Số lượng các công ty được niêm yết nếu cứ tiếp diễn lao dốc sẽ là "điềm xấu", khi nó là dấu hiệu của thiên hướng tập trung hóa, tức nền kinh tế bị chi phối mạnh bởi một phòng ban các tổ chức lớn, vốn là yếu tố sẽ gây tổn hại cho nền kinh tế trong dài hạn.
Trong khi đó, các unicorn không nhất thiết phải phục vụ các tiêu chuẩn được vận dụng với các tổ chức niêm yết về kế toán và tính công khai sáng tỏ, vậy nên sẽ rất tốn kém nếu muốn theo dõi các công ty này một cách thức sát sao. Rộng rãi unicorn không muốn tốn tiền cho khâu này, và đã phải chịu "trái đắng", điển hình là bi kịch của Theranos, một startup về xét nghiệm máu, khi công ty này năm 2015 đã trở thành tâm điểm chỉ trích của truyền thông vì sự ám muội và thiếu minh bạch. Bên cạnh đó, không có sự giữ vững nghiêm ngặt như khi được niêm yết, phổ quát đơn vị nhường như đang bị "bận rộn cạn" trong chính sự quản lý của mình. Và Uber, "gã to con" trong dịch vụ san sẻ xe vốn đang lâm vào cảnh thua lỗ, và Travis Kalanick, vị cựu CEO đầy tai tiếng của công ty, này là một minh chứng rõ nét.
Tình trạng nền kinh tế bị dồn vào một chỗ hóa vào tay càng ngày càng ít công ty là một nhân tố đối với các nhà quản lý chống độc quyền. Còn việc các công ti có "lên sàn" hay không lại hoàn toàn dựa vào tham gia những người đứng đầu tổ chức. Phổ quát "ông trùm" kĩ nghệ như Elon Musk, CEO của hãng xe điện Tesla, và Jeff Bezos của Amazon đã làm chủ được nghệ thuật vận hành các doanh nghiệp niêm yết. IPO có thể là động cơ để các doanh nghiệp nâng cao chất lượng hoạt động buôn bán cũng như văn hóa công ty của bản thân..
Trí thức trẻ
Có thể bạn quan tâm: An toan thuc pham mua tet
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét