Ở thị trấn Minh Phú (Sóc Sơn, Thủ đô), dưới chân núi, phía cuối một con đường đất đỏ chơm chởm đầy ổ gà, mặt các con phố uốn lượn, xiêu vẹo theo vệt bánh xe và nổi lên toàn sỏi đá, có một trại phong bị bỏ trống đã gần 4 năm nay. Trại phong Đá Bạc được xây thành một dãy nhà cấp 4, sơn màu tiến thưởng đậm nhưng qua thời điểm, những gam màu tường trở nên nhợt nhạt, giá lạnh. 18 căn phòng, chỉ còn lại vài căn có thể ở tạm thời tránh mưa nắng, còn lại gần như đã xuống cấp hiểm nguy, dột nát tiêu yếu tố.
Khi nắng chiều vừa tắt, nơi đây chìm trong bóng đêm lặng tĩnh, tối hết cả đoạn đường dẫn tham gia trại, các lối đi nói quanh sân và trong từng gian phòng, ánh đèn hay ngọn nến yếu ớt, quà vọt càng làm mọi thứ trở nên lặng ắng và bi thiết tẻ. Cuộc sống ở đây là một quả đât khác, quả đât của những người cao tuổi thui thủi, sống để chờ chết.
Những phận già lẻ loi lầm lũi trong trại phong hoang tàn lạnh buốt
Trại phong Đá Bạc được xây dựng vào khoảng cuối thập niên 60 của thế kỷ trước. Nó được sử dụng làm nơi trú ngụ, chăm bẵm cho các bệnh nhân mắc chứng phong (hủi). Trước đây, trại từng có tới hơn 100 bệnh nhân nhưng tham gia năm 2013, chính quyền TP quyết định di dời trại đi nơi khác. Các bệnh nhân phong, người trở về sống với mái nhà, họ hàng, người tậu đến trại khác và sau cùng, chỉ còn lại 10 cụ già - 10 con người đã sống lắt lay ở đây quá lâu, quyết định xin ở lại. Trong khoảng đó đến nay, suốt 4 năm, họ sống ở một khu nhà hoang.
Quang quẻ cảnh u ám và lặng ngắt ở trại phong Đá Bạc.
Trại phong nằm tách biệt với khu cư dân và bởi vậy, cuộc sống ở đây phải tự cung, tự cấp. Mặc dù có sẵn tiền trong túi, các cụ cũng không thể tự đi mua bán thiết bị. Phần vì sức khỏe yếu, phần vì họ không có dụng cụ chuyển động. Họ sống ở đây, đa số cô lập với trái đất bên ngoài. Người trồng rau, người nuôi gà để cải thiện bữa ăn. Hàng ngày, các cụ sống nhờ rau xanh, đậu, lạc và muối vừng, cơm trắng. Mỗi bữa ăn, tính ra chưa đầy 2.000 đồng.
Nhiều lúc, những đoàn hảo tâm mang theo gạo, con đường, mắm, muối lên giúp bữa ăn của họ bớt khem khổ. Hi hữu, âm thanh của tiếng xe chạy vụt qua cũng đủ làm cho các cụ già xao xuyến. Họ nói ngoài bệnh phong, đông đảo đều bận bịu thêm căn bệnh mãn tính không dễ dàng chữa khác: đó là bệnh thèm người. Bạn nào nấy đều rất vui ví như tự dưng, thấy có người lạ ké thăm. Họ thèm được nghe ngôn ngữ cười, náo nức nghe kể về trái đất bên ngoài. Nửa thế kỷ đã đi qua, ngoài kia là sự sản xuất vùn vụt, còn ở đây, mọi thứ như ngưng lại và chỉ dần lụi tàn.
Khi chúng tôi tới đây, thị trấn Minh Phong vừa có một cơn mưa lớn. 8 cụ già còn có con cháu, họ hàng đều đi về, sắm chỗ lánh nhất thời vì căn phòng ở trại phong đã quá dột nát. Dãy nhà cũ chỉ còn lại cụ Lê Thị Liên (81 tuổi) và Văn Thị Thực (hơn 70 tuổi) sinh sống.
2 cụ bà ở gần nhau nhưng chẳng nói chuyện cùng nhau. Cuộc sống tẻ nhạt làm cho họ nhìn nhau cũng chẳng nhân thức nói gì. Cụ Liên quanh quanh quẩn với việc nấu cơm, giặt giũ. Những lúc bi quan, cụ ngồi im ngắm giàn mướp khó nhọc trồng được cách đây một vài năm và yếu tố khiến cụ đam mê hơn cả là ngày ngày nghe đài radio để tụng kinh, niệm phật. Trong lúc tụng kinh, điều độc nhất vô nhị cụ nghĩ tới là làm cho sao có thể lập cập ra đi một cách thật thanh thoát.
Đôi mắt cụ Liên đã mờ, không nhìn rõ vật ngay bên cạnh.
Ở gian nhà cụ Thực, cuộc sống vui vẻ hơn chút ít. Cụ nuôi 2 chú cún con màu đen tuyền. Lúc bi lụy, cụ gọi chúng lại thủ thỉ, vuốt ve. Cụ Thực nuôi chó để khiến cho bạn nhưng nhân tố làm cụ bi thương nhất là cứ lớn lên, chúng lại nhiều lần bị bắt trộm. Cụ nuôi hết lứa này đến lứa khác, chú tâm chỉ để nghe tiếng chúng sủa kế bên cho vui tai.
Đa dạng năm qua, cuộc sống của những người bệnh phong vẫn luôn lẫm lũi, bi hùng tẻ như thế nhưng trong khoảng khi nơi này bị di dời, mọi thứ càng trở nên đơn độc hơn. Cụ Liên và cụ Thực đã gắn bó với trại Đá Bạc quá lâu, người thân, bạn bè của họ đã đánh mất ở đây nên khi cuối đời, họ rủ nhau ở lại chỉ để hương khói cho người đã mất. Đối với họ, đó cũng là mục đích sống sau cùng.
Công việc yêu mến của cụ Liên là ngồi tụng kinh một chính mình.
Nửa thế kỉ sống ở trại phong và dĩ vãng chua chát bởi sự kỳ thị
Mỗi đứa ở trại phong có vài phận riêng, phần lớn đều ảm đạm. Cụ Liên mồ côi cả phụ thân lẫn mẹ từ năm lên 9 tuổi. 1 năm sau, cậu em trai độc nhất cũng tắt thở, bỏ lại cụ độc thân, sống nương nhờ tham gia người chú họ. Tuổi thơ cụ là chuỗi ngày lam bè đảng cùng cực nhưng vẫn đói khổ. Song ngần ấy chuyện, dường như vẫn không thể nào kinh khủng bằng năm lên 19 tuổi, giữa lúc thanh xuân, cụ bất ngờ phát hiện bản thân mình bị bệnh phong.
Cụ Liên kể về tuổi thơ của bản thân mình.
"Lúc ấy bàn chân sưng đau rồi dần mất cảm giác, phổ quát vùng da không nhận diện được nước hot, nước lạnh", cụ Liên kể. Và rồi bác sĩ kết luận cụ bị phong. Một phiên bản án khắc nghiệt treo lên người con gái đang độ xuân sắc: tương lai phía trước, các mối quan hệ bên cạnh đều bỗng nhiên chốc đóng sầm lại. Bạn nào cũng sợ lây bệnh phong, căn bệnh mà trước đây, người ta cực kì khiếp hãi.
Cụ Liên được đưa lên trại phong Quả Cảm (Bắc Ninh) nhân tố trị. Từ đó, cụ trở thành người biệt sứ, không còn họ hàng thân thích. Năm 25 tuổi, hưởng ứng phong trào của trại phong, cụ kết duyên với một người nam nhi ở đó và sinh một cậu nam nhi. Cuộc hôn nhân giữa 2 người cùng hoàn cảnh cũng bi thảm tẻ, bi ai như chính thế cuộc họ.
Công việc mến mộ của cụ Liên là ngồi tụng kinh một chính mình.
Năm nam nhi lên 7 tuổi, vì muốn con thoát khỏi tai tiếng về bệnh phong, họ phải cho người nhận nuôi. Một thời điểm sau, cụ Liên chuyển về trại phong ở Nghệ An, sau đó 6 năm mới trở về Sóc Sơn, hội ngộ cùng chồng và sống ở Đá Bạc đã gần 50 năm nay.
"Chúng tôi lấy nhau, ở cùng nhau nhưng cũng bi ai. 2 bên không còn người nhà, con ruột cũng đi ở với bác mẹ nuôi nên mục đích sống không còn. Nhiều khi tôi nghĩ bản thân lấy ông ý cũng chỉ vì phong trào ngày xưa ở trại phong Quả Cảm chứ không có tình ái".
Cụ Liên bảo, trong khoảng khi biết chính mình bị phong, cuộc sống của cụ toàn là những chuỗi ngày buồn bã, chưa lúc nào thật sự vui lòng. Nó giống như cái cảm giác bạn bị tách ra, ném khỏi trái đất này, không còn bạn nào thân mật, không còn động lực nào để nỗ lực vì dù có trở thành phong lưu, chuyên nghiệp giang hay cute cũng chẳng biết để làm gì.
Hơn nửa đời người phiêu dạt qua các trại phong, cuộc thế cụ Liên cứ thế trôi qua, không tương lai, không thú vui, chỉ toàn thấy nỗi bi ai. Khi cuối đời, cụ âm thầm sống ở Đá Bạc và luôn sẵn sàng sẵn tâm lý cho một chuyến đi xa.
Cụ Thực cũng đã sống ở Đá Bạc cỡ chừng mực 50 năm nhưng khác với cụ Liên - vẫn còn nhớ rất rõ mọi chuyện trong quá khứ, cụ lại quên cạn kiệt. Ngay cả chuyện bản thân mình tham gia trại phong năm bao lăm tuổi, từng bận rộn bệnh ra sao, cụ đều quên hết.
"Nhớ để mà khiến cho gì, toàn là chuyện ai oán thôi. Bị phong rồi, tôi cũng thành người biệt xứ. Ngày nào, cuộc sống cũng đều đều trôi qua. Tôi không lấy chồng, không có mái ấm như cụ Liên. Tôi ở đây chỉ để lửa hương cho những người bạn đã mất".
Cụ Thực bảo đầu óc cụ từ lâu đã không còn sáng láng.
Cụ Thực bảo trí tưởng cụ mơ hồ và cuộc sống của cụ cũng như thế. Ngay cả nỗi ai oán hay sự đau khổ cũng không được rõ ràng như cụ Liên. Nói là vì không nhớ chuyện cũ nên không bi tráng mà lại cuộc sống, khi chẳng có nụ cười, nỗi bi ai nào đọng lại, có nhẽ còn ai oán hơn cả khi người ta nhân thức bi thiết. Cụ Thực đã sống một đời tẻ nhạt như thế, suốt nửa thế kỷ đã qua.
Phổ thông năm nay, bệnh phong của các cụ đã dần bình ổn. Những vết thương cũ không còn lở loét nhưng hãn hữu, trái gió trở trời vẫn lên cơn đau nhức.
"Đau thì chỉ một lúc rồi lại mất cảm giác nên tôi dễ chủ quan. Thường lúc nó sưng tấy rồi mới sợ, lo uống thuốc, làm vệ sinh", cụ Thực chỉ vào bàn chân đang sưng vều và mưng mủ của chính mình. Bây chừ, ngay cả nỗi đau thể xác, cụ cũng không cảm kiếm được rõ.
Khi hỏi về nguyện ước trong tương lai, cả 2 cụ đều thở dài. Không bạn nào trông đợi yếu tố gì. Đã từ lâu, họ cũng chẳng trông đợi vấn đề gì. Phần lớn chỉ kì vọng, những ngày cuối đời, được sống bình yên. Trong bóng đêm âm thầm ở Đá Bạc, 2 người, 2 căn phòng ở đầu và cuối dãy chìm vào im lặng!
THỜI ĐẠI
Xem nhiều hơn: An toan thuc pham ngay tet
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét