Thực hành quyền tự do biểu đạt không chỉ là trao cho công dân công cụ để biểu lộ quan niệm, mà còn là thực hành phản ứng của chính quyền trước những thông tin, ý nghĩ đó mang tính nhạy cảm từ phía công dân.
Sau những ầm ĩ xung quanh chuyện bác sĩ bị phạt vì phát ngôn “nghịch nhĩ” trên mạng phường hội, thật vui khi hôm 22/10 đọc được trên tạp chí tin tức: Bộ trưởng Bộ TT&TT Trương Minh Tuấn đã nhấn mạnh, những gì BS Hoàng Công Truyện nói chưa đủ căn cứ quy kết xúc phạm phẩm giá, danh dự. Cho nên, theo Bộ trưởng, giả dụ không có thêm bằng chứng gì thì rút quyết định xử phạt và xin lỗi ngay BS Truyện.
Câu chuyện thời sự nực nội này nhắc chúng ta những vấn đề về quyền tự do biểu đạt.
Từ cách giải thích của Tòa án Châu Âu…
Năm 2014, tại Anh có một cuốn sách dành cho thiếu niên được tái bạn dạng sau 45 năm, hoặc cũng có thể gọi là xuất bạn dạng, bởi đây là lần trước tiên nó được hiện ra một cách thức đầy đủ và không cần kiểm thông qua. Tiêu đề The Little Red Schoolbook, nhại lại Mao’s Little Red Book (Mao ngữ lục/Hồng Bảo Thư), nhại lại cả những giáo vấn đề trong những nơi công cộng lúc bấy giờ, được xem là sách chỉ dẫn học sinh về ý tưởng thách thức quyền lực của nhà trường.
Nội dung tiến bộ và gây tranh biện của nó sẽ được bàn ở một dịp khác, nhưng với 20 trang về sex, 30 trang về ma túy, rượu, thuốc lá, nó ngay ngay thức thì bị thu hồi. Richard Handyside, chủ nhà xuất bạn dạng, người dùng phiên bản quyền xuất bản ở Anh bị truy vấn tố và phạt tiền vì tích tụ cuốn sách.
Năm 1976, Handyside kiện chính phủ Anh ra Tòa án Nhân quyền châu Âu, bởi nghĩ là việc truy vấn tố ông đã vi phạm quyền hòa bình biểu đạt, một quyền nhân loại căn bản đã được Đoàn kết pháp luật. Handyside đã thua trong vụ kiện với Chính phủ Anh, nhưng phán quyết của Tòa án Châu Âu trong vụ kiện này đã đổi mới nhận thức của nước Anh và cả Châu Âu về quyền tự do miêu tả.
Ảnh chụp từ Facebook của chưng sĩ Hoàng Công Truyện. Nguồn: Người Công trạng |
Công ước Che Chở Quyền Con Người và những Quyền Tự Do Cơ Bản của Châu Âu pháp luật như sau:
Vấn đề 10.
1.Đầy đủ công chúng đều có quyền tự do diễn đạt. Quyền này phải bao gồm quyền được có ý kiến riêng, được kiếm được và quảng bá thông tin, ý kiến mà không bị bất cứ ngăn cản nào từ chính quyền và không bị giới hạn bởi biên thuỳ quốc gia.
2. Việc thực hiện những quyền hòa bình trên, bởi đi kèm với bổn phận và bổn phận, phải tuân thủ các thủ tục, nhân tố kiện, hạn chế nhạo hoặc hình phạt được luật pháp trong quy định và được xem là cần thiết trong một xã hội dân chủ, vì an ninh quốc gia, vừa đủ cương vực và chơ vơ tự công cộng, nhằm ngăn chặn rối loàn hay tội nhân, nhằm bảo vệ sức khỏe và đạo đức, bảo kê danh dự và quyền lợi của cá nhân, chặn đứng bật mí tin tức mật, hoặc để duy trì quyền lực và sự công bình của chuỗi hệ thống tư pháp”.
Và Toà án Nhân quyền Châu Âu đã đưa ra một phán quyết mà những khẳng định của nó ở Đoạn thứ 49, cắt nghĩa Vấn đề 10(2) đã trích ở trên trở thành một tuyên ngôn về về quyền diễn tả. Trợ thì dịch như sau:
“Tác dụng giám sát (của Toà án Nhân quyền Châu Âu) buộc Tòa phải cực kì lưu ý tới những nguyên lý miêu tả cái gọi là “Phường hội dân chủ”. Quyền hòa bình mô tả là nền tảng căn bản của một xã hội như thế, nó cũng là nhân tố kiện tiên quyết cho văn minh phố hội và sự sản xuất của Con Người. Căn cứ Yếu tố 10(2), quyền tự do diễn tả hoàn toàn không giới hạn chỉ ứng dụng cho những “thông tin” hay “quan điểm” được phổ thông người ủng hộ, được xem là không gây hại hoặc ít được ân cần; tự do mô tả cũng phải được áp dụng cho cả những ý kiến thử thách, gây shock hoặc nổi loàn đối với Nhà nước hoặc bất kỳ phòng ban nào của dân cư. chậm tiến độ là đòi hỏi của một thị trấn hội nhiều chủng loại, độ lượng và cởi mở mà không có nó thì không thể có cái gọi là “phố hội dân chủ”. Có tức thị, toàn bộ những “giấy tờ”, “nhân tố kiện”, “hạn giễu cợt” hoặc “hình phạt” được đặt ra đối với quyền hòa bình mô tả là phải thích hợp với những chỉ tiêu đã được quy định pháp luật”
Phán quyết này một lần nữa đề cao vai trò của quyền tự do diễn đạt trong một phường hội dân chủ. Quan trọng hơn là đặt các Nhà nước Châu Âu dưới một áp lực phải chú ý cặn kẽ, thấu đáo, và có hoàn toản bằng cớ đối với “hồ sơ”, “yếu tố kiện”, “hạn nhạo báng” và “hình phạt” mà họ áp đặt lên một “tin tức” hay “quan điểm”.
Theo đó, nhà nước phải tư vấn được nghi vấn liệu rằng những áp đặt có thật sự là để kiểm soát an ninh an ninh nước nhà, kiểm soát an ninh qui định và lẻ loi tự thị trấn hội hay không? Nói bí quyết khác, những “thông tin” và “ý kiến” đó có đích thực gây ra một mối nguy hiểm nào hay không? Hay chỉ bởi những “tin tức” và “quan niệm” đó đặc biệt, gây shock, đang công khai phản đối một thần thế phố hội nào đó mà bị đề xuất hạn giễu cợt. Nếu như không khiến được điều này, thì chính họ, những Nhà nước Châu Âu đang nhân danh những lời hoa mỹ là kiểm soát an ninh thị trấn hội để triệt tiêu đi những nền móng của cái gọi là thị trấn hội dân chủ.
…tới quyền diễn đạt trong kỷ nguyên MXH
Quyền tự do diễn tả, thứ có vẻ được Tòa án Châu Âu giải thích rất cao xa như đã nói ở đoạn trên, thực ra là một quyền không xa lạ đối với chúng ta trong khoảng rất sớm. Từ Nhân tố 10, Hiến pháp 1946 đến Yếu tố 25, Hiến pháp 2013, bất cứ trong thời gian nào, hiến pháp vietnam cũng đều có luật pháp về quyền tự do diễn tả.
Hay rõ ràng hơn trong lịch sử, được khẳng định trong chính những nguyên lý lập quốc cơ bản, rằng dân chúng, mọi dân tộc đều có quyền hòa bình mà Chủ toạ Hồ Chí Minh đã đọc để khai xuất hiện nước vn. Những nguyên tắc chẳng thể chối ôm đồm về quyền loài người, quyền của một dân tộc đó đã thôi thúc khát vọng tự do, độc lập, để những thế hệ đi trước không tiếc máu xương giành lấy.
Phải thừa nhận rằng, lịch sử đa dạng cô động đã không cho phép chúng ta thực hiện một cách thức phổ thông quyền tự do diễn tả một cách toàn diện. Và tới thời điểm hiện tại, ngoài Hiến pháp cũng chưa có quy định nào cụ thể hơn.
Tuy nhiên, trên thực tiễn, với nền móng lập quốc là một nước nhà hòa bình, dân chủ; rõ ràng, trước sức mạnh của internet và kỷ nguyên của MXH hiện tại, chúng ta đang được trao cơ hội to lớn để thực hành quyền tự do diễn đạt, để cùng nhau dần dần tạo nên một xã hội dân chủ toàn diện.
Thực hành quyền hòa bình miêu tả không chỉ là trao cho công dân dụng cụ để biểu hiện ý kiến mà còn là thực hiện giận dữ của chính quyền trước những thông tin, ý tưởng mang tính nhạy cảm từ phía công dân. Như bí quyết giải nghĩa đã trở nên phổ thông của Tòa án Châu Âu mà chúng ta nên tìm hiểu, rằng, Nhà nước đầu tiên phải xem xét cặn kẽ, thấu đáo và có vừa đủ bằng chứng trước khi áp đặt bất kỳ “thủ tục”, “nhân tố kiện”, “hạn chế” và “hình phạt” lên “tin tức” hay “quan niệm” của một công dân.
Ảnh minh họa: Tuổi xanh |
Và câu chuyện thời sự “nóng nực”
Quay quay về vụ việc của bác bỏ sĩ Hoàng Công Truyện - vụ việc có lẽ tiêu biểu nhất về quyền diễn đạt trên MXH trong thời điểm vừa mới đây, khi nội dung một tư nhân đưa ra gây khó tính với một số công ty nhà nước có can dự.
Vượt lên đầy đủ, cách xử lý của Bộ TT&TT trong trường thích hợp này thật sự đã bộc lộ rõ ý thức tân tiến và thượng tôn quy định của chính quyền. Dù cho khó chịu đến đâu với nội dung status của bác sĩ Truyện, công ty chủ yếu ở địa phương cũng không có quyền áp đặt hình phạt chỉ dựa trên suy diễn câu chữ mà không có bất kỳ bằng cớ gì.
Hơn nữa, đối với danh dự và nhân phẩm của cá nhân Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến, giả dụ cảm thấy bị xúc phạm, Bộ trưởng sẽ là người phải lên tiếng để bảo vệ lợi quyền của mình chứ không phải bất cứ một công ty nào khác. Và người viết bài này tin rằng, Bộ trưởng sẽ cảm ơn status đã cho bà nhân thức những nỗi niềm, bức xúc của bác sỹ trong khoảng tận hạ tầng, phổ biến hơn phần lớn những công bố hoa mỹ mà bà phải đọc hằng ngày.
Xa hơn, rõ ràng một chính quyền mạnh thì không bao giờ sợ lời chỉ trích của nhân dân và luôn cần những lời chỉ trích để trở thành tăng trưởng.
Ngày bữa nay chúng ta không thảng hoặc chạm mặt những chuyện gần giống, như: phụ huynh thanh minh quan điểm phản đối chính sách của nhà trường, dân cư phản đối chế độ của nhà đầu tư trên Facebook, lái xe diễn tả thái phản đối bằng tiền lẻ… và ngay tức khắc bị mời lên cơ quan dò xét làm việc. Trước nỗ lực của cả hệ thống để xây đắp một xã hội dân chủ và thượng tôn phát luật như đã nói ở trên, những hành động như thế có lẽ phải được xem xét lại.
Sau cuối, MXH tạo dựng ra cho người dân chúng ta một môi trường nở rộ và nhiều chủng loại hơn để thực hành quyền biểu đạt, và cũng cho nên, yên cầu những cách hành xử linh hoạt và tôn trọng luật pháp hơn trong khoảng phía chính quyền.
Bùi Phú Châu
Xem nhiều hơn: An toan thuc pham mua tet
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét